7 grudnia 2023

Co to jest alkohol i jak działa?

Żaden rodzaj alkoholu − piwo, wino, wódka, cydr, nalewka, kolorowe drinki itp. − wypijany przez człowieka nie pozostaje bez wpływu na jego organizm. Każdy z tych napojów zawiera tę samą substancję, alkohol etylowy (etanol), tylko w różnych ilościach. Ale w każdym z nich działa ona tak samo szkodliwie.

Alkohol to organiczny związek chemiczny z grupą hydroksylową -OH. Najpopularniejszy w tej grupie jest alkohol etylowy (C2H5OH) − substancja toksyczna i psychoaktywna, której nadmierne spożycie może powodować wiele negatywnych konsekwencji, w tym uzależnienie.

Jak działa alkohol?

Po wypiciu alkoholu w pierwszej fazie działa on pobudzająco i może prowadzić do subiektywnej poprawy nastroju. Niektórzy mówią, że czują się zrelaksowani. Jednak im więcej go wypijemy, tym bardziej odczujemy jego negatywny wpływ na układ nerwowy. Pogarsza się logiczne myślenie, następują zaburzenia odbioru otaczającej rzeczywistości, pogarsza się kontrola nad motoryką i koordynacją. W dłuższej perspektywie alkohol pogarsza samopoczucie. Człowiek może doświadczyć obniżonego nastroju, odczuwać lęk. Dlatego alkohol jest szczególnie ryzykowny dla osób, które borykają się z problemami psychicznymi.

  • Stężenie alkoholu we krwi: od 0,2 do 0,5 promila
    Objawy: Subiektywna poprawa samopoczucia, brawura w zachowaniu, euforia i obniżenie krytycyzmu, nieznaczne zaburzenia równowagi, upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz zaburzenia widzenia.
  • Stężenie alkoholu we krwi: do 0,7 promila
    Objawy: Zaburzenia sprawności ruchowej, niezauważalne osłabienie refleksu, nadmierna pobudliwość i gadatliwość, a także obniżenie samokontroli oraz błędna ocena własnych możliwości, które często prowadzą do fałszywej oceny sytuacji.
  • Stężenie alkoholu we krwi: do 2 promili
    Objawy: Zaburzenia równowagi, sprawności i koordynacji ruchowej, obniżenie progu bólu, spadek sprawności intelektualnej (błędy w logicznym rozumowaniu, wadliwe wyciąganie wniosków itp.) pogłębiający się w miarę narastania intoksykacji alkoholowej, opóźnienie czasu reakcji, wyraźna drażliwość, obniżona tolerancja. Alkohol osłabia działanie mózgu i zamiast powstrzymywania zachowań impulsywnych może się pojawić nieuzasadniona agresja, wzrost ciśnienia krwi oraz przyspieszenie akcji serca.
  • Stężenie alkoholu we krwi: do 3 promili
    Objawy: Zaburzenia mowy (mowa bełkotliwa), wyraźne spowolnienie i zaburzenia równowagi, wzmożona senność,  znacznie obniżona zdolność do kontroli własnych zachowań.
  • Stężenie alkoholu we krwi: do 4 promili
    Objawy: Spadek ciśnienia krwi, obniżenie ciepłoty ciała, osłabienie lub zanik odruchów fizjologicznych oraz głębokie zaburzenia świadomości prowadzące do śpiączki.
  • Stężenie alkoholu we krwi: powyżej 4 promili
    Objawy: Stan zagrożenia życia: głęboka śpiączka, zaburzenia czynności ośrodka oddechowego i naczyniowo-ruchowego, możliwość porażenia tych ośrodków przez alkohol, stan zagrożenia życia.

Źródło: https://www.wyhamujwpore.pl/index.php/dzialanie-alkoholu/jak-dziala-alkohol

Eliminowanie alkoholu z organizmu

Wątroba jest podstawowym narządem biorącym udział w eliminacji alkoholu z krążenia. Dzięki działaniu w niej enzymu zwanego dehydrogenazą alkoholową alkohol ulega przemianie w aldehyd octowy, który w dalszym etapie zostaje rozłożony do octanu i ostatecznie do dwutlenku węgla i wody. W metabolizmie alkoholu w wątrobie bierze też udział oksydaza cytochromowa. Enzym, którego poziom może wzrastać przy przewlekłym piciu. W wątrobie ulega przemianie ok. 90−98% wypitego alkoholu, a jedynie 2−10% jest usuwane w postaci czystej, nieprzetworzonej − w moczu, wydychanym powietrzu i poprzez skórę.

Aldehyd octowy jest związkiem o dużej toksyczności. Uszkadza on główne narządy organizmu, takie jak serce, trzustka czy mózg, prowadząc do rozwoju wielu chorób związanych ze spożyciem alkoholu. Jest on także odpowiedzialny za rozwój „syndromu dnia poprzedniego (wczorajszego)”, potocznie zwanego kacem, który występuje w czasie oczyszczania organizmu z alkoholu. Towarzyszą mu bardzo często takie objawy, jak: ból głowy, pragnienie, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas, nudności, biegunka, brak łaknienia, dreszcze czy problemy z koncentracją. Średnio w ciągu godziny w organizmie człowieka jest rozkładane 0,1−0,15 promila alkoholu. Oznacza to, przykładowo, że po wypiciu trzech półlitrowych piw  we krwi znajdzie się ok. 0,8 promila alkoholu. Aby całkowicie usunąć go z organizmu potrzebujemy na to 8 godzin. I tego procesu nie przyśpieszą żadne działania w postaci picia mocnej kawy, ruchu na świeżym powietrzu, suplementy itp. Szybkość trzeźwienia zależy od wielu czynników, np. wieku, wagi, płci, ilości enzymów wydzielanych przez wątrobę, nawodnienia organizmu, poziomu zmęczenia i od tego, czy spożywaliśmy alkohol na pusty żołądek, czy nie, od rodzaju, ilości i tempa picia alkoholu.