Picie alkoholu i prowadzenie pojazdu wiąże się dużym ryzykiem i zagrożeniem dla życia i zdrowia użytkowników dróg. Niesie też za sobą konsekwencje prawne. Z czym zatem należy liczyć się popełniając wykroczenie prowadzenia samochodu po użyciu alkoholu?
Zgodnie z art. 46 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 165, z późn, zm.), stan po użyciu alkoholu zachodzi, gdy zawartość alkoholu w organizmie wynosi (lub prowadzi do stężenia we krwi) od 0,2‰ do 0,5‰ alkoholu albo obecności w wydychanym powietrzu od 0,1 mg do 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.Wykroczenie, jakim jest prowadzenie po wypiciu alkoholu (Więcej na temat stanu po użyciu znajdziesz w artykule Rozróżnienie pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem w kontekście prowadzenia pojazdów przez osoby pod wpływem alkohol), można popełnić przez działanie umyślne, jak i nieumyślne. Sprawcą może być jedynie osoba prowadząca pojazd mechaniczny – jest to więc wykroczenie indywidualne (zarzut nie obejmie pijanych pasażerów). Użycie czasownika „prowadzi”, oznacza, że kierowca-sprawca wprawił silnik i pojazd w ruch. Natomiast wejście osoby będącej w stanie po użyciu alkoholu lub podobnie działającego środka do pojazdu, a nawet uruchomienie silnika z zamiarem rozpoczęcia jazdy, nie jest jeszcze kwalifikowane jako prowadzenie pojazdu, a co najwyżej usiłowanie, które jest niekaralne. Kierowca może w pojeździe siedzieć czy stać obok i nie grożą mu za to konsekwencje. Co ważne, bez znaczenia jest fakt posiadania przez sprawcę w chwili czynu uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych.
Prowadzenie pojazdu po użyciu alkoholu jest to wykroczenie zagrożone karą aresztu od 5 do 30 dni bądź grzywną od 50 zł do 5000 zł [1]. Jazda po użyciu alkoholu prowadzi do odebrania prawa jazdy [2]. Zgodnie z art. 29 kodeksu wykroczeń zakaz prowadzenia pojazdu orzekany jest na okres od sześciu miesięcy do lat trzech.Zakaz ten dotyczy rodzaju pojazdów, przy użyciu którego spowodowano wykroczenie, czyli jeśli kierowca-sprawca prowadził samochód osobowy, to zakaz dotyczyć będzie tego rodzaju pojazdów.
Typ odrębny tego wykroczenia (nazywany w prawie typem uprzywilejowanym) przewiduje odpowiedzialność sprawcy, który w stanie po użyciu alkoholu prowadzi jakikolwiek inny pojazd, np. rower, pojazd konny. Warunkiem odpowiedzialności jest jednak prowadzenie tego pojazdu na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu. Sprawca takiego wykroczenia podlega karze aresztu albo karze grzywny.