29 października 2023

Spożywanie alkoholu w miejscach publicznych – konsekwencje prawne 

Zgodnie z przepisami ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2023 r. poz. 165 z późn. zm.) zakaz sprzedaży, podawania i spożywania alkoholu obejmuje m.in. teren szkół, placówek opiekuńczych czy zakładów pracy.

Ponadto nie można spożywać i podawać napojów o zawartości powyżej 18% alkoholu w domach wypoczynkowych i ośrodkach szkoleniowych. Spożywanie alkoholu jest zabronione w miejscach publicznych, z wyjątkiem miejsc przeznaczonych do ich spożycia na miejscu, w punktach sprzedaży tych napojów. Natomiast sprzedaż, podawanie i spożywanie napojów zawierających więcej niż 4,5% alkoholu może się odbywać na imprezach na otwartym powietrzu oraz na stadionach i innych obiektach sportowych tylko za zezwoleniem i tylko w miejscach do tego wyznaczonych.

Konsekwencje prawne złamania zakazu

Istotne w tym kontekście są restrykcje związane ze złamaniem powyższego zakazu. Zgodnie z treścią art. 431 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, kto spożywa napoje alkoholowe wbrew zakazom określonym w art. 14 ust. 1 i 2a-6 albo nabywa lub spożywa napoje alkoholowe w miejscach nielegalnej sprzedaży, albo spożywa napoje alkoholowe przyniesione przez siebie lub inną osobę w miejscach wyznaczonych do ich sprzedaży lub podawania, podlega karze grzywny.  

Osoby, które nie przestrzegają zakazu spożywania alkoholu w miejscach publicznych, popełniają wykroczenie. Karę grzywny za złamanie zakazu spożycia alkoholu wymierza się w postępowaniu mandatowym w granicach od 20 do 500 zł. Jednak zgodnie z rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 24 listopada 2003 roku w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń (tzw. taryfikatorem) spożywanie alkoholu wbrew zakazowi karane jest mandatem w wysokości 100 zł.

Usiłowanie spożycia alkoholu

Należy podkreślić, że wykroczeniem jest także usiłowanie spożycia alkoholu. Ta kwestia jest regulowana przez art. 431 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (ewentualnie w związku z art. 11 par. 2 KW). Zatem, w przypadku spożywania alkoholu może to być na przykład stojąca obok otwarta puszka piwa. Zresztą nawet sama czynność otwarcia butelki alkoholu przy okolicznościach wskazujących, że dana osoba zaraz będzie chciała spożywać alkohol w niej zawarty, jest już usiłowaniem (nie wynika to wprost z przepisów, tylko z dorobku doktryny).

Karę za usiłowanie wymierza się w takiej wysokości jak za samo wykroczenie.  Tak więc jeżeli sprawca usiłował spożywać alkohol wbrew zakazowi, to może otrzymać karę grzywny, tak jak za samo spożycie. Do usiłowania spożycia stosuje się przepisy kodeksu wykroczeń i kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, a na podstawie tych przepisów mandat karny za usiłowanie spożycia alkoholu wbrew zakazowi wynosi od 20 do 500 zł. Należy pamiętać, że mandat należy opłacić w ciągu 7 dni od dnia jego otrzymania. Można także odmówić jego przyjęcia, wówczas sprawa zostaje przekazana do sądu.